Kėshilla dhe rekomandime nga specialistėt e shėndetėsisėMungesa e hekurit ėshtė shkaku mė i shpeshtė i anemisė, madje e
shfaqjes sė saj ėshtė mė e shpeshtė tek femrat dhe kjo pėr shkak tė
menstruacioneve (qė natyrisht shoqėrohen me humbje gjaku - dhe me humbje
hekuri). Nė moshat e shtyra, anemia nga mungesa e hekurit ka shumė
mundėsi tė jetė pasojė e kancerit nė gjak, ndėrkohė qė tek fėmijėt
mundet qė mungesa e hekurit tė jetė pasojė e sasisė tė pamjaftueshme nė
dietė.
ShenjatLodhje, takikardi, zbehje, gjuhė e
lėmuar, thonj tė deformuar dhe tė thyeshėm (koilonychia). Nė
ekzaminimin e gjakut periferik shihen eritrocite tė vogla dhe me pak
hemoglobinė. Niveli i hekurit nė serum ėshtė i ulėt. Niveli i
transferinės (njihet edhe si TIBC - angl: total iron binding capacity)
ėshtė i rritur. Biopsia e palcės tė kockave ėshtė analiza mė e besueshme
pėr sasinė e hekurit nė organizėm. Mjekėt kėshillojnė qė nė kėtė rast,
kjo mungesė tė trajtohet me sulfat i hekurit, 325 mg 3 herė nė ditė.
Efekti fillon e shfaqet pas 1 jave, dhe niveli i hemoglobinės
normalizohet brenda 2 muajsh. Anemia mund tė jetė , sideroblastike dhe
nė kėtė rast karakterizohet nga prania e sideroblasteve. Sideroblastet
janė qeliza eritrocitike qė kanė njė unazė prej hekuri nė citoplazmė.
Ajo shkaktohet nga eritropoeza joefektive. Shkaqet kryesore tė shfaqjes
sė sėmundjes janė alkoolizmi kronik, barnat (shpesh izoniazidi), dhe
defektet gjenetike. Si ēdo anemi tjetėr shenjat mė tė dukshme janė
lodhje, takikardi, zbehje, etj. Diagnoza kryesore ėshtė niveli i hekurit
nė serum ėshtė i rritur. Niveli i transferinės (TIBC) mund tė jetė
normal ose i rritur. Niveli i ferritinės ėshtė i rritur. Nė biopsinė e
palcės tė kockave shihen sideroblastet. Sipas mjekėve specialistė, kjo
sėmundje mund tė trajtohet me piridoksinė (vitaminė B6).
KėshillatKėtyre
tė sėmurėve u kėshillohet pėrdorimi i frutave tė freskėta, qė pėrmbajnė
vitaminė C, e cila ndihmon nė absorbimin ose marrjen e hekurit. Nėse
pinė kafe, ēaj, kakao apo edhe lėngje tė tjera, qė pėrmbajnė kafeinė,
duhet ti marrin dy orė para ose pas ushqimit, sepse vėshtirėsojnė
absorbimin e hekurit. Pėr kurimin e kėsaj sėmundjeje, nė mjekėsinė
popullore pėrdoren pothuajse tė gjitha pjesėt e bimės, frutat, gjethet,
degėt, rrėnjėt etj. Nė vendet arabe ėshtė ushqim kryesor, i cili shuan
urinė pėr shkak tė pėrbėrjes sė celulozės. Hurmat kanė gjetur pėrdorim
tė mirė kundėr Anemisė. Gjithashtu karota ėshtė e pazėvendėsueshme pėr
shėndetin e njeriut. Lėngu ditor i karotės nė sasi prej 50-150 gr ėshtė
ilaē efikas te tė sėmurėt, qė vuajnė nga Anemia. Karota nė periudhė
rekord e rregullon pastrimin e gjakut. Rrepa e kuqe, u kėshillohet pirja
ēdo ditė e 150 ml lėng tė rrepės sė kuqe, para buke, apo tė konsumohet
sa mė shpesh domatja. Duhet tė marrin, gjithashtu, ēdo ditė 10 - 15
fruta tė mandarinės pėr njė kohė prej 20 - 25 ditė
Shenjat
e sėmundjes1-Lodhje
2-Takikardi
3-Zbehje
Ushqimet
1-Anemikėt
duhet tė konsumojnė fruta mė vitaminė C
2-Anemikėt duhet tė
konsumojnė spinaq dhe barėra jeshile
3-Fiku, shalqiu dhe
luleshtrydhja, efikase pėr tė trajtuar Aneminė
4-Anemia shkaktohet si
pasojė e njė ushqimi tė keq
5-Anemikėt duhet tė pinė 150 gram lėng
karotash nė ditė
6-Ēajin, kakaon dhe kafen duhet ti marrin tri orė
pėrpara se tė hanė, pasi ndryshe vėshtirėson tretjen.
7-Pacientėt
duhet tė pijnė ēdo ditė 150 ml lėng tė rrepės sė kuqe, para buke
8-Kėshillohet
tė konsumohet sa mė shpesh domatja
9-tė sėmurėt duhet tė marrin,
gjithashtu, ēdo ditė 10 - 15 fruta tė mandarinės pėr njė kohė prej 20 -
25 ditė.
Mjeksia popullore pėr kurimin e anemisė Pėrvoja
ka treguar se edhe kurat popullore kanė dhėnė rezultate tė shkėlqyera
nė shėrimin e shumė sėmundjeve. Mes tė cilave ėshtė edhe sėmundja e
anemisė. Sipas specialistėve, kurat me bimė jeshile, ku futen ēikoret,
spinaqi, etj janė shumė tė rėndėsishme pėr tė ripėrtėrirė gjakun dhe pėr
ta shtuar atė nė sasi. Nisur nga kjo dhe shumė tė dhėna tė tjera,
pacientėve iu rekomandohet tė pėrdorin nė dietėn e tyre tė pėrditshme sa
mė shumė bimė jeshile. Nė shumė raste sėmundja e anemisė, fillon tė
shfaqet qė nė moshėn 2 muajsh. Kjo vlen sidomos pėr ato rastet kur
anemia ėshtė e trashėguar nga nėna tek fėmija. Nė kėtė rast evidentimi I
sėmundjes ėshtė mė e lehtė.
Anemia shfaqet 7 muajt e
parė tė jetėsSimptomat shfaqen pas muajit 6-7 tė jetės (nė 6
muajt e parė bebja ka akoma hemoglobinė fetale alfa2gama2). Tiparet e
tjera klinike pėrfshijnė splenomegalinė, hemopoezėn ekstramedulare. Lėng
shalqiu dhe mjaltė pėr tė luftuar sėmundjen Sipas mjekėsisė moderne,
njė tjetėr mėnyrė pėr kurimin e tė sėmurėve me Anemi ėshtė edhe pirja e
tri lugėve tė vogla nė ditė nga masa e pėrftuar me shalqi, karafil,
mastikė dhe sheqer. Disa prej kurave tė pėrgatitura me bimė mjekėsore
pėrdoren edhe pėr shėrimin e sėmundjes sė Anemisė ose pagjakėsisė.
Anemia vjen shpesh pas njė gjakderdhjeje tė madhe dhe tė fuqishme,
mirėpo ērregullime mund tė vijnė edhe si pasojė e ushqimit tė dobėt dhe
tė keq. Tė sėmurėt anemikė duhet tė konsumojnė ushqime tė shumėllojshme
dhe tė pasura me hekur, si mish, peshk, , vezė, perime, fruta etj.
Shenjat
e para tė leucemisėLeucemia ėshtė sėmundje kanceroze e
gjakut. E cila ėshtė gjithmonė kronike, e karakterizuar nga prezenca e
disa celulave jo normale, ose nė shumė raste leukemia karakterizohet
edhe si pamjaftueshmėri e gjakut dhe e palcės kurrizore. Njė shumicė e
tepruar e rruazave tėe bardha dhe njė pakicė fatale e rruazave tėe kuqe,
janė karakteristikat mjeksorė nė sėmundjes. Ndėrkohė qė ajo shkakton nė
shumicėn e rasteve dhimbje koke tė forta koke dhe qelizash.. tė dhėnat
mjekosre tregojnė, se kurimi I saj varet shumė nga grada nė tė cilin e
kap sėmundjen pacienti. Tre shenja
janė karakteristike pėr tė gjithė
personat qė kanė mungesė gjaku. Pjesa mė e madhe e tyre kanė lodhje
fizike, takikardi, dhe janė shumė tė zbehtė.
Shkenca,
bimėt jeshile pastrojnė gjakunNjė kurė e efektshme pėr tė
luftuar sėmundjet e gjakut ėshtė edhe ajo e pėrgatitur nga 250 gramė
gjethe hithre, 10 gramė uthull dhe 10 gramė gjethe delli. Tė gjitha kėto
vendosen nė 1 litėr ujė tė ftohtė, ku qėndrojnė 12 orė. Pastaj zihen
pėr 10 minuta, ėmbėlsohen sipas dėshirės me mjaltė dhe pastaj sėrish
mbyllen dhe qėndrojnė tė mbyllura pėr 20 minuta. Kullohen dhe pihen
gjatė tėrė ditės me lugėn e kafesė. Fiku ėshtė njė frut, qė pėrmban
shumė karbohidrate, albuminė, yndyrė. Pėrdoret i freskėt, i tharė dhe i
pėrpunuar nė produkte tė ndryshme. Rekomandohet tė pėrdoret nga personat
e dobėsuar, nga anemikėt dhe nga ata qė ndiejnė shumė tė ftohtė, pasi i
japin organizmit forcė dhe nxehtėsi.