Ky fenomen, edhe pse mė pak i pėrhapur, ka
pėrfshirė thuajse tė gjitha vendet e botės. Fakti se ėshtė kthyer nė
njė tendencė tregohet edhe nga rezultatet e tė njėjtit studim, bėrė dy
vitet e kaluara.
Pėrtej diskotekave apo pushimeve tė verės, harrojini edhe fantazitė pėr
aventura mes kolegėve nė zyrė, madje edhe miqtė nuk bėjnė mė punė
tashmė. Sot mėnyra mė e lehtė pėr tė takuar shpirtin binjak ėshtė tė
shkosh nė internet. Tė paktėn nė Amerikė, sipas njė studimi tė
publikuar nė revistėn New Scientiest.
Sipas njė sondazhi tė bėrė me dhjetė mijė persona tė martuar, mes
viteve 2008-2009, pjesa mė e madhe e tyre janė njohur nė rrjet. Por e
dhėna mė domethėnėse ėshtė boom-i te 50-vjeēarėt, sepse nė kėtė rast
ēiftet e lindura nė ueb dyfishohen. Ky fenomen, edhe pse mė pak i
pėrhapur, ka pėrfshirė thuajse tė gjitha vendet e botės. Fakti se ėshtė
kthyer nė njė tendencė tregohet edhe nga rezultatet e tė njėjtit
studim, bėrė dy vitet e kaluara.
Mes viteve 2008-2009, dashuritė e lindura on-line kapnin shifrėn 15 pėr
qind, pėrballė 20 pėr qind tė atyre tė njohur nė zyrė dhe 17 pėr qind
njohje tė rastėsishme. Por, e dhėna mė domethėnėse u pėrket ēifteve me
moshė jo shumė tė re. Mes 45 dhe 54-vjeēarėve, ata qė janė njohur nė
internet janė 31 pėr qind, njė numėr shumė herė mė i lartė se tė
tjerat.
E nė fakt, ai qė i konsideron dashuritė e lindura pėrmes komunikimit nė
kompjuter lojė adoleshentėsh, nuk ka zgjidhje tjetėr veēse tė besojė
rezultatet e kėrkimit, sepse tani po ndodh e kundėrta, tė rinjtė po
takohen mė shpesh nė botėn reale ndėrsa tė moshuarit po e gjejnė
shpirtin e tyre binjak nė internet.
Por, pėrveē moshės, bie njė tjetėr stereotip: ai qė e pėrcakton
internetin si vendin ku mund tė fshehėsh identitetin. Kėta persona
pėrballen me vėshtirėsinė pėr tė gjetur njė partner me tė cilin mund tė
ndėrtojnė tė ardhmen, vazhdon specialistja. Interneti ėshtė vendi
neutral nga duhet ta nisėsh. Tė lejon tė afrohesh gradualisht.
Sigurisht, ekziston rreziku qė personi tė paraqitet shumė ndryshe nga
ajo qė ėshtė paraqitur gjatė bisedės nėpėrmjet kompjuterit, por kėto
mjete lejojnė tė paktėn njė tentativė.
Me pak fjalė nė jetėn e pėrditshme mund tė shtiresh shumė mirė edhe mė
shumė se nė botėn virtuale. Po nė Europė? Fenomeni ėshtė mė pak i
pėrhapur, por me siguri qė ėshtė nė rritje. Nuk ekziston akoma besimi i
duhur pėr agjencitė martesore dhe njohja e njerėzve nė mėnyrė personale
pėrmes forumeve dhe ēatit, ėshtė mė e pėrhapur. Ata qė kėrkojnė
partnerė nė internet janė kryesisht gratė, sidomos nė atė moshė kur do
tė donin tė kishin fėmijė dhe me frikėn se po tė presin ende mund tė
jetė shumė vonė.
Nė ēat apo mėnyrat e tjera tė komunikimit, ekziston gjithmonė frika
nėse personi me tė cilin je duke biseduar po tė gėnjen. Nė fakt,
personat qė kanė vendosur ti tregojnė mė shumė pėr veten
njėri-tjetrit, tentojnė tė jenė pozitivė nė atė qė ata shkruajnė,
nėnvizojnė psikologėt. Pastaj, aty ėshtė mė e lehtė tė gjesh persona me
interesa tė njėjtė. Meshkujt dhe femrat mund tė ndihen mė tė lirė nga
shqetėsimet sociale.
Duke u pėrqendruar nė atė qė shkruajnė, arrijnė qė tė shkėmbejnė mė
shumė informacione mes tyre, thonė ata. Pėr persona qė janė tė
turpshėm dhe qė natyra nuk u ka dhėnė bukuri fizike, mendoj se njohja
nėpėrmjet internetit ėshtė njė mėnyrė shumė e mirė. Por kur kėto
takime bėhen ballė pėr ballė? Njė studim nė Universitetin e Nju Jorkut,
tregon se si njė lidhje e nisur nė kompjuter mund tė jetė po aq e fortė
sa tė rezistojė gjatė dhe tė jetė mė e qėndrueshme, sidomos mes
personave qė kanė vendosur tė tregojnė shumė gjėra pėr veten.